Druga część zapowiedzi sierpniowych zmagań na Torze Wyścigów Konnych Służewiec.

Pierwsze porównania trzylatków z końmi starszymi

Już podczas pierwszego sierpniowego weekendu dojdzie do wyścigów dla koni trzyletnich i starszych, które wcześniej rywalizowały prawie wyłącznie między sobą. Tak to wygląda zazwyczaj, chociaż w pozagrupowych gonitwach sprinterskich, o Nagrody Jaroszówki (kat. B, 1300 m), Haracza (kat. B, 1400 m) i w Memoriale Fryderyka Jurjewicza (kat. A, 1600 m, dawniej Rzecznej), mogą teoretycznie występować trzylatki. W praktyce, mimo że korzystają one ze znacznej ulgi wagi, trenerzy zgłaszają je bardzo rzadko, gdyż rutynowani sprinterzy-milerzy na początku sezonu są w większości zdecydowanie silniejsi. Sytuacja zmienia się na korzyść koni młodszych po przerwie letniej, a więc w biegu o Nagrodę Syreny (1400 m). Trzylatki występują w nim dość często, aczkolwiek przewaga zwycięskich koni starszych w historii rozgrywania tej gonitwy (od 1966 r.) jest znaczna: 34 do 20 zwycięzców.

Przez pierwsze 10 lat, od 1966 do 1976 roku, Nagroda Syreny nie miała charakteru gonitwy międzynarodowej i była niższej rangi. Dopiero od 1976 roku wyścig zyskał status biegu międzynarodowego, dzięki czemu wzrósł jego prestiż.

Syrena była bardzo zdolną klaczą wyścigową. Biegała w wieku od dwóch do czterech lat. Startowała dziewiętnaście razy, odnosząc dziewięć zwycięstw, trzy razy zajmując drugą i cztery razy trzecią lokatę. Triumfowała w biegach o nagrody: Cardei, Przedświta, Pink Pearla, międzynarodowej Nagrodzie Bratysławy, rozgrywanej podczas Mityngu Krajów Demokracji Ludowej w Warszawie w 1965 roku oraz w Criterium. Na torze zarobiła dla macierzystej stadniny 131 400 złotych i 500 rubli (w tej walucie płacono podczas mityngu KDL). W hodowli, niestety, się nie wykazała. Urodziła tylko jedno źrebię. W 1967 roku na świat przyszedł ogier Syncom po Aquino, który nie odziedziczył talentu matki i podczas trwającej trzy sezony kariery wyścigowej wygrał tylko raz.

Najwięcej zwycięstw w gonitwie o Nagrodę Syreny – osiem odniosły konie trenowane przez Macieja Janikowskiego (Delator w 1988 r. wyrównał rekord toru Bankieta – 1’24”, a Kokshe był ostatnim trzylatkiem, który wygrał ten wyścig w 2015 r. Rezultat 1’24” poprawił mistrz nad mistrzami właśnie w tej gonitwie, polskiej hodowli wałach reprezentujący firmę Damis Green Maestro, trenowany przez Józefa Siwonię. Wygrywał aż pięć razy z rzędu w latach 2006-2010, pierwszy raz pod dż. Jerzym Ochocki, a następnie czterokrotnie pod Antonem Turgaevem (ostatni raz w wieku 9 lat). W 2011 r. zajął w biegu o Nagrodę Syreny trzecie miejsce i zakończył karierę pożegnalną rundą honorową wraz ze swym trenerem na padoku. Jego rekord, ustanowiony w 2007 r. wynosił  1’23.1″. W 2013 roku poprawił go – 1’22,7″ podopieczny trenera Wojciecha Olkowskiego, rewelacyjny trzyletni Star Poker, który miesiąc wcześniej ustanowił równie świetny rekord na 1600 m w Memoriale F. Jurjewicza – 1’34,4″.

Z jeźdźców aż siedem razy w biegu o Nagrodę Syreny triumfował niezapomniany „Król toru” Tomasz Dul, natomiast dżokej Vasile Hutulaec odniósł pięć zwycięstw z rzędu w pierwszych edycjach, od 1966 roku do 1970 roku.

Ciekawostką jest fakt rodzinnego sukcesu w gonitwie o Nagrodę Syreny. Zapoczątkował go ogier Parysów. Wyczyn ten powtórzył po 13 latach jego syn –  Vilnius. Natomiast w 1992 roku Nagrodę Syreny wygrał wnuk Parysowa, ogier Brochwicz po Jaguar od Bogna po Parysów.

Sześć koni dwukrotnie mijało celownik jako pierwsze: strzegomski Ałtaj, ogier Orks, kozienicki Bronx, czeskiej hodowli Census oraz jedyna w tym gronie klacz Freedom.

Jedyną kobietą, która triumfowała w tej gonitwie, była kandydatka dżokejska Małgorzata Maroszek (później uzyskała tytuł dżokeja), dosiadająca klaczy Freedom, gdy ta wygrywała po raz drugi.

Klacze rzadziej wygrywały Nagrodę Syreny, ale należy wymienić wśród nich: Dorę, Freedom, Burleskę, Kamforę, Dżiuseppę , Cheroneę i Staight Away (FR).

Największą przewagę uzyskała pod Tomaszem Dulem trenowana przez Mirosława Stawskiego Kamfora, która wygrała aż o pięć długości.

Rewanż za Memoriał Jurjewicza

Tegoroczny zapis do Nagrody Syreny jest bardzo skromny. Faworytem będzie trenowany przez Emila Zaharieva Emiliano Zapata, który pod Tomášem Lukáškiem bardzo łatwo wygrał w Memoriale Fryderyka Jurjewicza, bijąc o 3 dł. zażarcie walczące o drugie miejsce Windsor Beacha i Umberto Caro. W celowniku niespodziewanie lepszy o nos był ten pierwszy, dosiadany przez Szczepana Mazura. Ponadto pobiegną sześcioletnia Incepcja, która była ostatnio siódma, ale w porównaniu z pierwszym tegorocznym występem wypadła dużo lepiej. Jeśli jej forma jeszcze wzrosła nie można wykluczyć niespodzianki z jej strony (w ub. roku tylko o nos przegrała z Umberto Caro). Outsiderem wydaje się trzyletni Whiskey Jar, któremu 3 kilogramy ulgi wagi raczej nie pomogą.

Duże różnice wag w gonitwie Demon Cluba

O wiele bardziej interesująco zapowiada się sobotnia gonitwa I gr. dla 3 l. i st. folblutów o Nagrodę Demon Cluba (2000). Przypomnijmy, że jej patron, derbista z 1981 r., był najlepszym przychówkiem niezwykłej, niepokonanej w wieku 2 lat Demony, a następnie zdobywczyni nagród: Rulera, Iwna, Derby oraz St. Leger w Wiedniu. W stawce 10 koni jest trzech uczestników Derby: czwarty – Petit (Abik – waga 52 kg), dziewiąty – Sewerus (Mura 55 kg) i 11. Hipop de Loire (S. Mazur 55 kg). Z trzech pozostałych trzylatków, dwa biegnące grupę wyżej – Smashing (pod Turgaevem) i Javan Eagle (pod Reznikovem) teoretycznie powinny ponieść po 52 kg. Turgaev, podobnie jak Abik, pewnie się wyważą na 53 kg, natomiast Reznikovowi może się uda na 54,5. Na pewno natomiast 50 kg poniesie ostatni z trzylatków w tym wyścigu Greek Getaway, bowiem Anna Gil wyważa się nawet na 45 kg.

Z koni starszych najwyższą wagę – 61 kg poniesie pod Ireneuszem Wójcikiem przeciętnie do tej pory spisujący się na Służewcu Dark Desire. Włączenia się do walki o wysokie miejsca można natomiast oczekiwać od weteranki, 9-letniej Height of Beauty (58 kg pod Joanną Grzybowską) oraz od Delosa (57 kg pod Grzybowskim), które bardzo dobrze wypadły w rywalizacji o Nagrodę Prezesa TS. Stawkę uzupełnia Dark King (57 pod Srnecem), bo Grants Black został wycofany.

Bombowa obsada Nagrody Kozienic

Tylko sześć, ale za to bardzo dobrych koni zostało zgłoszonych do biegu o Nagrodę Kozienic. Dojdzie w nim do rewanżu za gonitwę Prezesa Totalizatora Sportowego. Jej rewelacyjny zwycięzca niemiecki Monpti jeszcze raz, tym razem na dystansie o 600 m krótszym, zmierzy się z ubiegłoroczną derbistką Nemezis i bardzo dobrze radzącym sobie w tym sezonie Plontierem. Jedynym trzylatkiem w stawce jest trzeci w Derby Timemaster.

Ciekawe jak spisze się ubiegłoroczny zwycięzca Noble Eagle, który wygrał po biegu rozegranym kuriozalnym tempem. Można było się takiego spodziewać, ponieważ żaden z trenerów nie zgłosił pacemakera, zwanego na wyścigach liderem. Kto jednak mógł zakładać, że pierwsze 500 m prowadzący od startu, uważany przez wielu za outsidera, Grants Black pokona w… 46,4 s na torze lekko elastycznym (to największy antyrekord w dziejach Służewca!), następne w 37,4, a prawdziwe ściganie zacznie się dopiero od 1000 m: 30,8 i 28,3!? Tym razem podobnej rozgrywki raczej nie będzie, bo przede wszystkim Nemezis potrzebuje mocnego wyścigu. W biegu o Puchar Prezesa Totalizatora Sportowego Noble Eagle zajął szóste miejsce, ok. 7 dł. za zwycięskim Montpim, a inny uczestnik ubiegłorocznego antyselekcyjnego biegu Ophelia’s Aidan był tym razem 10. (ponad 10 dł. za Noble Eagle). Ten ostatni został jednak niefortunnie przeprowadzony przez niemieckiego dżokeja Weissmeiera. Tym razem w jego siodle zobaczymy dobrze znającego go, świetnego szwedzkiego jeźdźca, P.-A. Graberga.

15 sierpnia – Nagroda Kozienic – L (kat. A) Nagroda 57750 zł
Gonitwa międzynarodowa dla 3-letnich i starszych koni.
Dystans 2000 m Godz. 16:30:

1.OPHELIA’S AIDAN dż. P.-A. Graberg 60
2.PLONTIER k.dż. J.Wyrzyk 60
3.TIMEMASTER dż. S.Mura 55
4.NEMEZIS dż. K.Grzybowski 58
5.NOBLE EAGLE dż. A.Turgaev 60
6.MONPTI dż. M.Srnec 60

W 1932 r. Fryderyk Jurjewicz wybrał położone w dogodnej bliskości stolicy Kozienice, jako miejsce dobre do założenia państwowej stadniny połączonej z miejscem treningowym. Powstała SK Kozienice, która w dniu wybuchu II wojny światowej była już zaliczana do najlepszych stadnin w kraju. Wojna zdziesiątkowała stado, ale po wyzwoleniu jego stan szybko się poprawiał, przynosząc kolejne sukcesy.

Pierwszy raz bieg o Nagrodę Kozienic rozegrano w 1947 r. W latach 1948-55 konie miały do pokonania o 200 m więcej, a w kolejnych trzech biegały aż na 3 km. Począwszy od 1959 r. dystans wynosił 2600 m, by w 1981 r. skrócić go do 2400 m i ostatecznie do 2000 m w 1988 r. Jest to pierwszy dystansowy bieg porównawczy (dla 3-letnich i starszych), z wyjątkiem lat 1955 i 1959-73, gdy przeznaczony był wyłącznie dla trzylatków. Spotykają się w nim konie ze ścisłej czołówki i jej zaplecza o predyspozycjach średnio- i długodystansowych.

16 sierpnia – Nagroda Liry (Oaks), nazywana też gonitwą Derby dla klaczy

Zarówno angielski Oaks (1779), jak i jego polski odpowiednik (1887) liczą sobie więcej lat niż Derby. Patronką tego klasyku (od zawsze 2400 m) jest Lira (ur. w 1908 w Widzowie). Ścigała się z powodzeniem na wielu torach w Europie: w Moskwie, Petersburgu, Wiedniu czy Warszawie. Wygrała 11 razy w 30 startach, m.in. w austriackim i rosyjskim Oaks. Była uważana była za jedną z najlepszych klaczy Europy środkowo-wschodniej w tamtych czasach. Dała początek linii żeńskiej, z której pochodzi wiele dzielnych koni m.in. Iranda (derbistka 1976), Aksum (derbista 1990), czy Infamia (derbistka 2010).

Błękitną wstęgą Derby i dębowym laurem (Oaks) dekorowane były: Sekwoja (1975), Konstelacja (1977), Sinaja (1980), Dżamajka (2000) Kombinacja (2001), Infamia (2010), Natalie Of Budysin (2012) i Nemezis (2019).

W latach 2014-15 Oaks rozgrywano na wrocławskich Partynicach. Wygrywały tam klacze Adama Wyrzyka Zielona Herbatka i Amfitrita.

W tym roku czempion trenerów ma wielką szansę zdobycia piątej szarfy Oaks (oprócz wymienionych zwyciężyły jeszcze Natalie Of Budysin i Santa Klara w 2018 r.), gdyż Inter Royal Lady po dość nieszczęśliwej porażce w Derby z Night Thunderem, nie powinna mieć żadnych problemów z pokonaniem klaczy, z którymi już bardzo łatwo wygrywała wcześniej w Wiosennej i Soliny. Bardziej emocjonująca w tym biegu może być walka o drugie miejsce. W Soliny dość niespodziewanie, ale pewnie zajęła je polskiej hodowli i własności Pawła Krakowiaka, trenowana przez Piotra Piątkowskiego Frantic. Pokonała ona o 1,25 dł. Seririo i o 3,75 dł. Mary Elizabeth. W kolejnym spotkaniu klaczy, biegu o Nagrodę Novary (I gr. 2000 m), Frantic w połowie objęła pewne prowadzenie nad Mary Elizabeth, na której Szczepan Mazur na ostatnich 100 m finiszował powtórnie. Bliski był sprawienia niespodzianki, bowiem w celowniku Frantic wygrała tylko o łeb. Trzecie i czwarte miejsca zajęły klacze ze stajni Macieja Janikowskiego, L’Auquilla i Magadi, tracąc odpowiednio 2,5 i 7 dł.

Wymienione cztery klacze powinny walczyć i tym razem o miejsca na podium z Inter Royal Lady. Pozostałe uczestniczki: Zefora, Daring Light, Seririo, Deneris i I Belive in Angels wydają się trochę słabsze, aczkolwiek szans żadnej z nich na niższe płatne miejsce odrzucić nie można.

Rekord zwycięstw w Oaks – 10 – tak, jak w większości gonitw pozagrupowych, należy do trenera Andrzeja Walickiego: 1972 – Marsala, 1977 – Konstelacja, 1981 – Nancy, 1983 – Nursja, 1989 – Karina, 1992 – Kalifornia, 1999 – Czerwona Róża, 2008 – Princess of Leone, 2013 – Kundalini, 2019 – Nemezis.

Kategoria B

23 sierpnia – Nagroda Pink Pearla (1800 m, kat. B, 3-letnie i starsze folbluty) – od 1957 r.

Urodzony w 1948 r. w prywatnej stadninie Stanisława Janasza (nacjonalizacja nastąpiła dwa lata później) Pink Pearl był synem wspaniałego, włoskiego ogiera Pilady i bardzo dobrej klaczy Rosa Nera. W treningu Karola Chatizowa odniósł aż 9 zwycięstw w 11 startach, w tym w Produce (jako dwulatek), Derby w Pradze, St. Leger oraz w gonitwach o Nagrodę Moskwy i tzw. Puchar na Mityngu Państw Socjalistycznych w Budapeszcie. Po tych świetnych wygranych hodowcy węgierscy zamierzali go kupić. Pink Pearl doznał jednak kontuzji ścięgna i po długotrwałym leczeniu został reproduktorem w SK Iwno. Po czterech sezonach został sprzedany na Węgry.

Najlepszy czas w biegu o Nagrodę Pink Pearla osiągnął w 2004 r. Dyneburg (1’49,6″).

29 sierpnia – Nagroda Deer Leapa (1300 m, kat. B, 3-letnie i starsze folbluty, nadwagi nie stosowane) – od 1980 r.

Patron gonitwy (rok ur. 1956) po czteroletniej karierze w Wielkiej Brytanii (9 zwycięstw w 38 startach) został zakupiony do Polski. Stacjonował w Rzecznej (1962-66), Kozienicach (1967-71), Mosznej (1972-73), Strzegomiu (1974) oraz stadninach półkrwi, w których zostawił uzdolnione sportowo potomstwo, dożywając wieku 22 lat.

Najlepszym jego przychówkiem Deer Leapa była trenowana przez Stanisława Dzięcinę Iranda, zwyciężczyni Derby i Wielkiej Warszawskiej w 1976 roku.

29 sierpnia – Nagroda Skarba (1300 m, kat. B, 2-latki) – od 1964 r.

Od kilku lat to pierwszy pozagrupowy wyścig dla dwulatków (wcześniej pozagrupową rangę miał też bieg o Nagrodę Dorpata). Wyhodowany w SK Kozienice kasztanowaty Skarb (rok. ur. 1936) był najlepszym dwulatkiem dwudziestolecia międzywojennego. Niepokonany w sezonie 1938 na torze na Polu Mokotowskim w sześciu wyścigach, które wygrywał z niespotykaną łatwością. Ustanowił rekord na 1200 m – 1’11″.

Gwiazda Skarba zgasła nieoczekiwanie w wieku trzech lat. Najpierw zamknął pole w Derby w Hamburgu (25 czerwca), gdzie pojechał nie należycie przygotowany (nie miał dostatecznego dotarcia na nowo otwartym torze na Służewcu), a ponadto trafił na niesprzyjający mu ciężką bieżnię. Po biegu okazało się też, że został zraniony w nogę (zarąbany). Nie zaistniał również w pierwszym wyścigu Derby na Służewcu (16 lipca). Był dopiero siódmy.

Po wybuchu wojny został wywieziony do Niemiec. Wrócił w końcu 1946 r. do Kozienic, gdzie był cenionym reproduktorem w latach 1947-48 i 1952-57. Krył też w SK Moszna (1949-51). W wieku 21 lat spłodził trójkoronowanego Solali (ur. 1958, od Soliny). Padł dwa lata później.

Cztery wyścigi kłusaków francuskich

W sierpniu na służewieckim torze rozegrane zostaną cztery wyścigi kłusaków francuskich: 22. VIII. na 2400 i 2600 m; 23. VIII. Warszawski Sprint na 1600 m oraz jedna gonitwa dodatkowa 15 VIII. na 2400 m.

Autor: Jan Zabieglik