Trenowana przez Andrzeja Walickiego Nemezis, jako 21 koń w historii Toru Służewiec, który wygrał Derby, stanie w niedzielę 29. września przed szansą odniesienia zwycięstwa w tym samym roku również w Wielkiej Warszawskiej, najważniejszej gonitwie porównawczej sezonu jesiennego (kat. A, 3 l. i st. folbluty, 2600 m).  

Ta ulubiona przez mieszkańców stolicy gonitwa, ustanowiona została w 1895 roku przez ówczesnego Prezesa Towarzystwa Wyścigów Konnych w Królestwie Polskim – hrabiego Augusta Potockiego. Tworzona na wzór francuskiej Grand Prix de Paris, z czasem stała się międzynarodową gonitwą porównawczą, otwartą dla trzyletnich i starszych koni pełnej krwi angielskiej, bardziej przypominającą swoimi warunkami, a także terminem rozgrywania (przełom września i października) Prix de l’Arc de Triomphe, czyli Nagrodę Łuku Triumfalnego w Paryżu.

Wielka Warszawska ma ponad stuletnią tradycję. W tym roku zostanie rozegrana po raz 106., ale w Warszawie po raz 104., bo w latach 1917-18 odbywała się w Odessie, gdzie po wybuchu I wojnych światowej wywieziona została większośćpolskich koni wyścigowych. Na Torze Służewiec rozegrana zostanie po raz 74.

Z powodu carskich restrykcji zawieszono jej rozgrywanie w latach 1907-12, nie odbywała się także w czasie I wojny światowej (1914-16) oraz podczas hitlerowskiej okupacji (1939-44).

Od samego początku wyścig ten był synonimem wielkiego prestiżu. Jego wysoka ranga sprawiała, że brała w nim udział sama śmietanka koni wyścigowych. Pierwszym zwycięzcą został Aschabad, syn słynnego Rulera, który jako pierwszy z polskich koni wygrał Wszechrosyjskie Derby w Moskwie (1887 r.). Hodowcą obu wspaniałych ogierów był hrabia Ludwik Krasiński, założyciel istniejącej do dziś Stadniny Koni Krasne.

A oto derbiści, którzy wygrali w tym samym roku Wielką Warszawską na Torze Służewiec: Wizjer (1952), De Corte (1954), Sombrerro (1955), Peary (1957), Demona (1964), trójkoronowany Erotyk (1968), Daglezja (1971), trójkoronowany Dipol (1972), Dargin (1973), Iranda (1976), Kliwia (1991), Arctic (1998), trójkoronowana Dżamajka (2000), Kombinacja (2001), trójkoronowany Intens (2011), Patronus (2013), Greek Sphere (2014), trójkoronowany Va Bank (2015), Caccini (2016) i trójkoronowany Bush Brave (2017).

Jedynie derbista z 1948 roku, trójkoronowany Ruch, wygrał Wielką Warszawską za drugim razem, w następnym sezonie.

Dwukrotnie, w wieku 3 i 4 lat, zwyciężały w WW: Turysta (1947-48), który w Derby nie wystartował, gdyż zadebiutował dopiero w wieku trzech lat i nie został zgłoszony, Demona (1964-65), Erotyk (1968-69) i Kliwia (1991-92).

Drugim koniem po Turyście, który zadebiutował w wieku trzech lat i w tym samym sezonie wygrał Wielką Warszawską, była w ubiegłym roku klacz Rain and Sun.

Jedynym starszym koniem, który wygrał WW dwa razy z rzędu w wieku 5 i 6 lat (2004-05) był San Luis. Ponadto zajmował on w kolejnych dwóch latach drugie miejsca.

Najdłuższa przerwa, kiedy derbiści nie wygrywali Wielkiej Warszawskiej trwała przez 14 sezonów (1977 – 1990 r.). Następnie nie wygrywali w latach 2002 – 2010.

Ostatnim starszym koniem, który wygrał Wielką Warszawską był w 2012 roku był czteroletni Camerun.

Czterokrotnie wygrywały WW konie, które przyjechały z zagranicy: Montauciel (USA, 1994 r., w treningu węgierskim), Vishnu GER – 1999), Caitano (GB, 2002, w treningu niemieckim) i Euqip Hill (SE, 2007).

Najwięcej zwycięzców WW na Służewcu – 15 – wyhodowała Stadnina Koni Golejewko. Ostatnie zwycięstwo dla tej państwowej stadniny, która 31 grudnia 2015 r. została połączona z SK Iwno, odniosła w 1990 r. Novara.

Pierwszym prywatnym hodowcą, który po wojnie święcił sukcesy w Wielkiej Warszawskiej był Grzegorz Kaczmarek. Najpierw w 1996 r. wygrała Bella Donna, a w kolejnym sezonie Zagara. Ponadto wygrały: Night Express (2006, hod. Adam Milewski), Merlini (2008, Stanisław Guła), Hipoliner (2009, Polska Korporacja Inwestycyjna), Dancing Moon (2010, Barbara i Marian Pokrywkowie), Intens (2011, Roman Piwko) oraz Patronus (2013, Andrzej Zieliński).

W gronie trenerów rekord zwycięstw w WW – 10 – należy do Andrzeja Walickiego (warto podkreślić, że jego konie aż 17 razy zajmowały w niej drugie miejsca). Drugi w tej klasyfikacji jest Stanisław Molenda – 7 wygranych (w tym cztery razy z rzędu w latach 1967-70). Zakończył on karierę i przeszedł na emeryturę w 1987 r. Zmarł 5 maja 2017 r. w wieku 95 lat.

Wśród dżokejów rekord należy do Jerzego „Jerzyka” Jednaszewskiego (zm. 1 listopada 2009 r. w wieku 79 lat) – 8 zwycięstw. Po cztery razy wygrali Mieczysław Mełnicki (zm. 1 lutego 2019 r. w wieku 80 lat) oraz Janusz Kozłowski i Jerzy Ochocki.

Najlepszy czas w Wielkiej Warszawskiej, będący jednocześnie rekordem toru na dystansie 2600 m, osiągnął w 2011 r. trenowany przez Krzysztofa Ziemiańskiego Intens – 2’40,3″.

Najstarszym dżokejem, który wygrał WW (w 1994 r. na Montaucielu) był Wegier Pall Kalai. Miał wtedy 61 lat!

Z jeżdżących obecnie dżokejów trzy zwycięstwa w WW ma na koncie czeski internacjonał Tomáš Lukášek.

Jedyną kobietą-dżokejem, która wygrała Wielką Warszawską (na Wolarzu) była w 1995 roku była Katarzyna Szymczuk (zm. w 2011 r. w wieku 39 lat).

Wielka Warszawska na Torze Służewiec (zwycięski koń, czas, dżokej, trener)

1946 – 1948 dystans 2400

1946 IZAN Jagodziński K. 2’38” Pacurko A.
1947 TURYSTA (ITY) Stasiak W.2’32,5″ Kowalski S.
1948 TURYSTA (ITY) Stasiak W. 2’36” Kowalski S.

1949 – 2018 dystans 2600 m

1949 RUCH Jednaszewski M. 2’48” Dorosz J.
1950 TURF Stasiak W. 2’50” Kowalski S.
1951 SKARBNIK Szczepaniak J. 2’45” Molenda M.
1952 WIZJER Krysiak M. 3’03” Pasternak S.
1953 DEWIZA Lipowicz M. 2’46” Paszkiewicz J.
1954 DE CORTE Biesiadziński W. 2’46” Chatizow K.
1955 SOMBRERO Lipowicz M. 2’45” Paszkiewicz J.
1956 NARRAGANSET Biesiadziński W. 2’55 Chatizow K.
1957 PEARY Jednaszewski J. 2’50” Molenda M.
1958 ISSOS Lipowicz M. 2’52” Tuchołka A.
1959 SURMACZ Jednaszewski J. 2’47” Pasternak S.
1960 DONNA AQUI Jednaszewski J.2’55” Falewicz A.
1961 MISTER TORY Buidens L. 2’52” Paszkiewicz J.
1962 JURYSDYKCJA Jednaszewski J.2’50 Szymański H.
1963 SAN REMO Ziemiański B. 2’58” Jagodziński K.
1964 DEMONA Mełnicki M. 2’54” Michalczyk S.
1965 DEMONA Mełnicki M. 2’45” Michalczyk S.
1966 CROSS Paliński J. 2’49” Chatizow K.
1967 DOLORES Jednaszewski J. 2’47” Molenda S.
1968 EROTYK Hutuleac V. 2’49” Molenda S.
1969 EROTYK Hutuleac V. 2’46” Molenda S.
1970 DRIADA Jednaszewski J. 2’47” Molenda S.
1971 DAGLEZJA Hutuleac V. 2’50” Walicki A.
1972 DIPOL Dzięcina S. 2’53” Paliński J.
1973 DARGIN Jednaszewski J. 2’44” Molenda S.
1974 KASJAN Dzięcina S. 2’51” Walicki A.
1975 DEJ Mazurek B. 2’54” Molenda S.
1976 IRANDA Ryniak W. 2’56” Dzięcina S.
1977 DERSŁAW Jednaszewski J. 2’51” Molenda S.
1978 PAWIMENT Tylicki A. 2’54” Jednaszewski J.
1979 DIAKOWA Ryniak W. 2’56” Żuber M.
1980 DIXIELAND Maciejak R. 2’48” Paliński J.
1981 JARABUB Mełnicki M. 2’53” Dzięcina S.
1982 SONORA Rejek A. 2’46” Paliński J.
1983 CISÓW Kozłowski J. 2’53” Kałuba D.
1984 CARDIFF Gęborys J. 2’52” Abgarowicz Ł.
1985 DŻET Ochocki J. 2’52” Bodnar R.
1986 KSIĘŻYC Mełnicki M. 2’46” Walicki A.
1987 OMEN Ochocki J. 2’44” Sałagaj S.
1988 DIETMAR Ochocki J. 2’49” Sałagaj S.
1989 KESAR Kozłowski J. 2’51” Walicki A.
1990 NOVARA Dul T. 2’48,5″ Stawski M.
1991 KLIWIA Kozłowski J. 2’45” Walicki A.
1992 KLIWIA Kozłowski J. 2’47” Walicki A.
1993 UPSALA Panczew R.-G. 2’43” Sałagaj S.
1994 MONTAUCIEL (USA) Kallai P. 2’45,5″ Farkas F. (HUN)
1995 WOLARZ Szymczuk K. 2’49” Sikorski W.
1996 BELLA DONNA Mazurek B. 2’47,2″ Mazurek B.
1997 ZAGARA Gęborys J. 2’51” Janikowski M.
1998 ARCTIC (FRA) Dul T. 2’56,4″ Kałuba D.
1999 VISHNU (GER) Johnson P.A. 2’44,7″ Chr. Von der Recke (GER)
2000 DŻAMAJKA Dul T. 2’44,7″ Strójwąs B.
2001 KOMBINACJA Zahariev E. 2’48” Mazurek B.
2002 CAITANO (GB) Mongil W. 2’45” Schutz A. (GER)
2003 TULIPA Wasiutow S. 2’48,7″ Kałuba D.
2004 SAN LUIS Piątkowski P. 2’44,2″ Walicki A.
2005 SAN LUIS Piątkowski P. 2’41,5″ Walicki A.
2006 NIGHT EXPRESS Ochocki J. 2’52” Siwonia J.
2007 EQUIP HILL (SWE) Graberg P.-A. 2’41,7″ Bo B. (SWE)
2008 MERLINI Graberg P.-A. 2’46,8″ Janikowski M.
2009 HIPOLINER Turgaev A. 2’42” Siwonia J.
2010 DANCING MOON Popov V. 2’42,6 Olkowski W.
2011 INTENS Lukášek T. 2’40,3″ Ziemiański K.
2012 CAMERUN (IRE) Piątkowski P. 2’45,4″ Nowakowski M.
2013 PATRONUS (POL) Mazur S. Walicki A.
2014 GREEK SPHERE Fresu. A. Walicki A.
2015 VA BANK Graberg P.-A. 2’51,2″ Janikowski M.
2016 CACCINI Lukášek T. 2’51,5″ Wyrzyk A.
2017 BUSH BRAVE Lukášek T. 2’54” Olkowski W.
2018 RAIN UND SUN Turgaev A. 2’44,5″ Kozłowski J.

Info